سی و یک شب

«خیلی ها معتقدند که تشکیل جمهوری اسلامی کار ساده‌ای نیست و تنها نباید به
تاسیس آن اکتفا کرد بلکه باید مدام آنرا در معرض نقادی، نظارت و بازبینی
قرار داد؛ چرا که اگر این نقادی و نظارت نباشد، جمهوری اسلامی نقض غرض می
شود و خودش مانع خودش خواهد شد. این یک مساله بسیار مهم است که باید به آن
توجه کرد.

مبنای ایدئولوژیک جمهوری اسلامی حکایت از وجه دینی، معنوی و اخلاقی آن
دارد، ولی اگر مدام نظارتی بر حفظ و رعایت این معنا نباشد، خود این وجوه
اخلاقی، معنوی و قدسی پرده ای ایجاد می کند که کسی نقد و سوالی نکند و
ناخودآگاه زمینه را برای توهم‌های اصحاب قدرت فراهم می‌کند و صاحبان قدرت
وقتی وارد چنین عرصه‌ای می شوند، بویژه اگر این افراد خودساخته نباشند، امر
به آنها مشتبه می‌شود که قابلیت ویژه‌ای دارند و برخوردار از یک سرمایه
فرهنگی خاص هستند و به صورت مضاعف شاهد یک توهم خواهیم بود.

 این توهم، لااقل در خصوص صاحبان قدرت به افراط می‌انجامد، به گونه‌ای سیاست‌های تندروانه، متوهمانه و جاه‌طلبانه را در
چنین شرایطی می‌توانیم شاهد باشیم، چراکه وقتی نظارت، نقادی، پرسش و آزادی
بیان به حد کافی وجود ندارد خواه ناخواه توهمی ایجاد می شود که این توهم
موجب یک سری سیاست ها و رفتارها می شود که این سیاست ها و رفتارها می تواند
به یک تندروی و افراط بینجامد.

متاسفانه این
مساله بیشتر بر می گردد به اینکه نظارت و نقادی لازم به ویژه توسط جامعه
مدنی و به طور خاص جامعه مدنی دینی ما صورت نمی‌گیرد ... این توهم می تواند به گونه ای به اقشار
جامعه منتقل شود. افرادی در جامعه هستند که آن چنان فرصت اندیشیدن و تفکر
ندارند و با مفاهیم به صورت کلیشه‌ای برخورد می‌کنند. هستند کسانی که بیش
از آنکه خردورزی کنند، تحت تاثیر احساس خود قرار دارند و در شرایطی که
نقادی و نظارت لازم وجود ندارد، این توهم و تندروی از سطح صاحبان قدرت به
سطح عموم نیز منتقل می شود.»(بخشی از مصاحبه دکتر افروغ با ایسنا)